Koninklijke Hoofdgild Sint Sebastiaan Oostende 1302

Wist u dat de oudste sportvereniging van België een Oostendse boogschuttersgilde is?

Geschiedenis:
De geschiedenis van de boogschuttersgilde is niet makkelijk te achterhalen.
Tot eind van de 16^e eeuw zijn er weinig geschriften bewaard gebleven (met uitzondering van kerkelijke teksten). Er kan nog wel wat teruggevonden worden in akten en rekeningen maar in de loop der jaren ging veel informatie verloren. In het bijzonder voor wat onze stad betreft want bijna het volledig Oostends stadsarchief ging in mei 1940 in de vlammen op.

Er werden geschriften gevonden uit 1172 over een gilde met een gelijkaardig embleem (schild en Jeruzalemkruis). In 1267 is er vermelding van een schuttersgilde betreffende Oostendse stadstaksen. In beide gevallen was er geen naamvermelding.
De naam van “Sint Sebastiaansgilde uit Oostende” werd echter wel vermeld in 1302. Hun rol in de Guldensporenslag was eerder beperkt, maar de deelname met naamvermelding aan het krijgsgebeuren staat vast. Daarom werd de officieel oprichtingsjaar anno 1302 aangenomen.

Enkele bijzondere weetjes:
In 1411 maakt Sint Sebastiaansgilde deel uit van de 25.000 man sterke leger onder leiding van Jan Zonder Vrees in de slag nabij Douai.
Door keizer Karel V werd de Sint Sebastiaansgilde erkend als “Hoofdgild” in 1547.
De juiste locatie waar er tot dan geschoten werd is niet met zekerheid gekend.
Sinds 1742 was de schuttersgilde gevestigd in de St-Sebastiaanstraat, toen in het nummer 32, in een oude herberg/afspanning die “’t Bastiaan” noemde. De staande wip bevond zich op het grote achterplein.
1793, onder Frans bewind, was de Sint Andreasgilde en de Sint Sebastiaansgilde een onderdeel van de stadswacht in Oostende.
Op de stadsgronden van het Hazegras, nabij de oesterbank (nu Vives), kreeg de gilde in 1816 een 30 jarige pacht toegekend.

Ieder (nieuw) lid werd ingeschreven in het “Sint Sebastiaan aanvaardingsboek” zijnde het ledenregister van de gilde.

        handtekening van Willem van Oranje
Verschillende vooraanstaande personen tekenden het register, zelfs royalty’s. Onder andere vinden we daarin terug: “dezen 21 juni van den Jaere Duizend achthonderd negentien” de naam van “Willem van Oranje” en zijn echtgenote de koningin “Anna Paulowna”.

Op 15/08/1834 was het koningspaar Leopold I en Louise-Marie aanwezig op de jaarlijkse hoofdschieting en onze eerste staatshoofd schonk toen een zilveren koffiekan en melkpot voor de hoofdvogel.

      Vaandel in fluweel met het wapenschild van Sint-Sebastiaan – 1858

In 1857 werd hertog van Brabant/prins Leopold II met de gepaste eer ontvangen ter gelegenheid van de hoofdschieting.
Vanaf 1876 wijzigde de locatie enkele keren van het “Petit Paris” terug naar het Hazegras en vervolgens naar de A. Pieterslaan in café Leopold (nu ongeveer nr 120). De staande wip bevond zich aan de achterzijde van een café, ongeveer de huidige chocolatier, waar een grote open ruimte was.In 1892 werd voor een laatste maal verhuisd, en dit naar de huidige locatie in de Leffingestraat. Het gebouw was een oude boerderij en het was koning Leopold II zelf die zorgde dat de boerderij en de gronden erachter een koninklijke schenking werden. De eigenlijke reden van het laatste verhuis was dat Leopold II in de Koninginnelaan twee squares, Stefanie en -Clementina, wilde laten aanleggen. Dit was de plaats waar toen de staande wip stond (achterzijde café in de A. Pieterslaan).
Op 28/07/1902 was koning Leopold II terug aanwezig op de 600-jarige viering van de gilde. Er waren uit de wijde omgeving 365 schutters aanwezig die kampten om de hoofdprijs, een zilveren beker geschonken door de vorst.

Leopold II te gast bij Sint-Sebastiaan – 1902

Kort na de bezetting in 1914 moesten alle bogen ingeleverd worden wegens een schietverbod.
In 1919 hervatte de vereniging zijn activiteiten.
Tot op de dag van vandaag is de boogschuttersvereniging onafgebroken blijven bestaan.

De vereniging na meer dan zeven eeuwen?
Het hoofdgild is nog steeds gehuisvest in de gebouwen van de koninklijke schenking in de Leffingestraat 2.
De vereniging telt een 80-tal leden (2023). De meeste leden zijn actief als doelschutter en/of veldschutter.

De hoofdman is Marc Vandepoele.